Crouseto(-dóu-Piemount)
Cruciata pedemontana
Rubiaceae
Nom en français : Croisette du Piémont.
Descripcioun :Aquelo crouseto douno d'èr à uno pichoto Cruciata laevipes e, se trachis en coulounìo èi pamens uno planto de l'an que se vèi dins li relarg pulèu mountagnous. La planto èi proun pelouso d'en pertout. La varieta, emé mai de flour, ié dison pedemontana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 30 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cruciata
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 300 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Prado umido
- Pelouso
- Relarg à jóunis aubret
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Cruciata pedemontana (Bellardi) Ehrend., 1958
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753